Sevgi

       (...)

   Neden bir köpeğin gördüğü âdet onu eğlendiriyor, neşelendiriyordu da kendininki midesini bulandırıyordu? Cevabı basit geliyor bana; köpekler hiç Cennet'ten kovulmadılar. Karenin ruh ve beden ikiliği konusunda hiçbir şey bilmiyordu, bu yüzden de tiksinti kavramı yoktu. Tereza bu yüzden onunla bu kadar özgür ve rahat hissediyordu kendini. (Bir hayvanı machina animata, ineği süt üretimine yarayan bir otomat halin etirmek de bunun için o kadar tehlikelidir. Böyle yapmakla, insan kendini Cennet'e bağlayan ipliği koparır ve artık zaman boşluğu içinde çıktığı uçuşta tutunacak ya da avuntu bulacak hiçbir şey kalmaz içinde.)

   Bu karman çorman düşünceler Tereza'nın bir türlü silip atamadığı, dinî açıdan küfür sayılacak bir düşünceyi doğurdu: Onu Karenin'e bağlayan sevgi, Tomas'la arasındakinden daha iyi bir sevgiydi. Daha iyi; daha büyük değil. Tereza ne Tomas'a ne de kendine suç bulmak istiyordu; Karenin'le birbirlerini daha çok sevdiklerini öne sürecek değildi. Sadece ona öyle geliyordu ki, insan çiftinin doğması gözönüne alındığında, erkekle kadının aşkı, a priori olarak köpekle insan arasında varolabilecek (en azından en iyi örneklerde) sevgiden aşağı bir şeydi. Bu, insan tarihinin büyük olasılıkla Yaratıcı tarafından tasarlanmayan bir garipliğiydi. 

   Tümüyle benliksiz bir aşktı bu; Tereza, Karenin'den bir şey istemiyordu; onu sevdi diye karşılığında, kendisini sevmesini bile beklemiyordu. Üstelik hiçbir zaxman kendi kendine; insan çiftlerine yaşamı zehir eden soruları da sormamıştı: Beni seviyor mu? Benden daha çok sevdiği bir başkası var mı? Benim sevdiğimden daha çok seviyor mu beni? Aşkı ölçmek, sınamak, denemek ve kurtarmak için aşka yönelttiğimiz bütün bu sorular belki de her şeyin yanısıra aşkı kısaltmaya da yarıyor. Belki de sevemememizin nedeni çok sevmek istememiz, yani karşımızdaki kişiden hiçbir istekte bulunmaksızın, ondan onunla birlikte olmaktan başka bir şey istemeksizin kendimizi ona verecek yerde ondan bir şey (aşk) talep etmemizdir. 

   (...)

   Milan Kundera, Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği